Με την πανδημία σε πλήρη εξέλιξη και κινούμενη πάνω στο εύφορο έδαφος των διαλυμένων συστημάτων υγείας, των ανταγωνισμών μεταξύ φαρμακευτικών κολλοσών αλλά και της συνειδητής επιλογής του παγκόσμιου καπιταλισμού να βάζει διαρκώς σε πρώτη μοίρα την κερδοφορία των μονοπωλίων σε βάρος της υγείας των λαών, δημοσιεύουμε τις εισηγήσεις της Ταξικής Αντεπίθεσης Αθήνας και της Ταξικής Αντεπίθεσης Θεσσαλονίκης, όπως αυτές κατατέθηκαν στην εκδήλωση του περασμένου Νοέμβρη στο Πολυτεχνείο του ΑΠΘ.
Στην συνέχεια της εκδήλωσης έγιναν τοποθετήσεις από τους υγειονομικούς Αχιλλέα Γεωργόπουλο (ειδικευόμενος καρδιολογίας, νοσοκομείο Παπανικολάου) και Βασίλη Τσάπα (ενταντικολόγος, ΕΣΥ) ενώ ακολούθησαν αρκετές τοποθετήσεις από άτομα, πολλά εκ των οποίων υγειονομικοί σε διάφορες βαθμίδες και χώρους εργασίας.
Πιστεύουμε πως παρόμοιες εκδηλώσεις, πάνε το κίνημα μισό χιλιοστό πιο μπροστά -τόσο μας αρμόζει όχι παραπάνω-. Δίνουν εργαλεία και απαντήσεις σε αγωνιστές και αγωνίστριες για να φιλτραριστούν κριτικά και να βοηθήσουν στην γέννηση νέων θέσεων πάλης μέσα στην κοινωνία. Θέτουν νέα καθήκοντα και ταυτόχρονα βάζουν προβληματισμούς και νέα ερωτήματα, απ’ αυτά που ακούραστα -και με λάθη καμιά φορά- τολμάμε να απαντάμε.
Το ηχητικό αρχείο της εκδήλωσης από τους συντρόφους και τις συντρόφισσες του 1431ΑΜ:
Η τοποθέτηση του γιατρού Βασίλη Τσάπα:
Τον ελλιπή εξοπλισμό των κλινών ΜΕΘ που εξυπηρετούν σωρηδόν ασθενείς κατήγγειλε ο Βασίλης Τσάπας, εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης, ο οποίος στην εισήγησή του μίλησε για μια νοσηρή κυριολεκτικά κατάσταση όπου άνθρωποι πεθαίνουν «ήσυχα και σιωπηλά, χωρίς να δημιουργούν εκρηκτικό πρόβλημα», λόγω της πλημμελούς αντιμετώπισής τους στα νοσοκομεία.
Ο εντατικολόγος μίλησε για ΜΕΘ που κατασκευάστηκαν από εξοπλισμό του προηγούμενου αιώνα και στελεχώνονται από προσωπικό μη πεπειραμένο στο αντικείμενο.
«Αυτό το οποίο γίνεται σήμερα γύρω μας δεν έχει καμία σχέση με εντατική θεραπεία. Δηλαδή οι 600-700 κλίνες που υπήρχαν πριν την πανδημία ακούγεται ότι έχουν γίνει 1400. Αυτό είναι ένα χονδροειδές ψέμα. Δε μπορεί να υπάρχουν κλίνες ΜΕΘ διάσπαρτες σε νοσοκομεία από εδώ και από εκεί. Οι κλίνες ΜΕΘ υποχρεωτικά βρίσκονται σε ειδικό χώρο και πρέπει να εκπληρώνουν πολύ αυστηρές ποσοτικές και ποιοτικές προδιαγραφές και αναλογίες. Και με προσωπικό εξειδικευμένο στο αντικείμενο αυτό. Σήμερα έχουμε κλίνες, έπιπλα που βρίσκονται σε άλλους χώρους, είτε σε απλές κλινικές, είτε σε ανανήψεις χειρουργείων, οι οποίες έχουν κάποιον εξοπλισμό ΜΕΘ, σε μεγάλο αριθμό ξεσκαρταρίσματα από αποθήκες, από εξοπλισμό του 1998, 2004 κλπ. Πλημμελή εξοπλισμό και όχι τον εξοπλισμό που χρειάζεται», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσάπας.
«Ασθενείς δεν πεθαίνουν από τη νόσο τους αλλά από πλημμελή αντιμετώπιση»
Και πρόσθεσε: «Και αυτός υποστηρίζεται στελεχιακά από πολύ λιγότερους ανθρώπους απ’ ό,τι θα έπρεπε, οι οποίοι δεν έχουν την ειδική γνώση. Δηλαδή όχι εντατικολόγοι, αλλά αναισθησιολόγοι ή και παθολόγοι. Και νοσηλευτές όχι εξειδικευμένοι, αλλά νοσηλευτές χειρουργείων και ανάνηψης. Άρα αυτές είναι εντός εισαγωγικών κλίνες ΜΕΘ και προσφέρουν προσχηματική νοσηλεία. Δηλαδή νοσηλεία που έχει σαφώς υποδεέστερο αποτέλεσμα, πράγμα το οποίο σημαίνει αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.
Με λίγα λόγια αυτό που συμβαίνει σήμερα με τους διασωληνωμένους αρρώστους είναι ότι δεν πεθαίνουν από τη νόσο τους, πεθαίνουν από την πλημμελή αντιμετώπιση. Ουσιαστικά είναι αυτό που λέγεται αναπνευστική δυσχέρεια ενηλίκων η οποία έχει θνητότητα 40% υπό νορμάλ συνθήκες αλλά τώρα η θνητότητα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι πολύ πολύ μεγαλύτερη. Άρα ουσιαστικά μιλάμε για προσχηματική αντιμετώπιση ανθρώπων οι οποίοι σε κλειστά νοσοκομεία πεθαίνουν ήσυχα και σιωπηλά, χωρίς να δημιουργούν εκρηκτικό πρόβλημα».
«Δόθηκε προτεραιότητα στις φρεγάτες και όχι στους υγειονομικούς»
Στο επιχείρημα σύμφωνα με το οποίο όταν λήξει η πανδημία οι πολλοί εντατικολόγοι και οι πολλές ΜΕΘ θα είναι αχρείαστες, ο κ. Τσάπας δήλωσε πως πρόκειται για «φθηνή δικαιολογία».
«Είναι φθηνή δικαιολογία αυτό που ειπώθηκε, ότι δεν μπορούσαν να γίνουν προσλήψεις και ότι δεν υπήρχαν εντατικολόγοι. Είναι θέμα καθαρά προτεραιοποίησης το πού θα διατεθούν οι πόροι. Προτιμήθηκε να διατεθούν στα Rafalle και στις φρεγάτες και όχι στο να δοθούν κίνητρα να έρθουν εντατικολόγοι πίσω και από το εξωτερικό και από τον ιδιωτικό τομέα. Θα μπορούσαμε να έχουμε εξειδικευμένους με πείρα ενάμιση χρόνου που σίγουρα θα βοηθούσαν, κάτι το οποίο δεν έγινε.
Είναι εντελώς λάθος το ότι δεν θα μπορούσαν να γίνουν προσλήψεις. Επίσης το ερώτημα “τι θα κάναμε τόσους εντατικολόγους και τόσες κλίνες ΜΕΘ μετά” κι αυτό είναι ένα ερώτημα εντελώς παραπλανητικό. Όσες περισσότερες κλίνες ΜΕΘ διαθέτει ένα σύστημα, τόσο καλύτερης ποιότητας νοσηλεία μπορεί να προσφέρει, άρα τόσο μικρότερη νοσηρότητα και θνητότητα. Αν ένα κράτος έχει ως προτεραιότητα την καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών τότε προφανώς οι “παραπανίσιοι” εντατικολόγοι και οι “παραπανίσιες” ΜΕΘ είναι όφελος, δεν είναι βάρος».
Ο ίδιος μάλιστα χαρακτήρισε τη σημερινή κατάσταση στα νοσοκομεία ως πολύ χειρότερη από την περσινή εικόνα καθώς το προσωπικό είναι πλήρως εξαντλημένο και παράλληλα έχει να αντιμετωπίσει και νόσους και ατυχήματα που προκύπτουν από το ότι η δραστηριότητα της κοινωνίας δεν έχει παύσει λόγω lockdown.
Παραιτήθηκαν υγειονομικοί από το Παπαγεωργίου
«Το ΕΣΥ είναι στελεχωμένο λιγότερο σε σχέση με πέρυσι γιατί οι προσλήψεις που έγιναν ήταν λίγες και προσχηματικές, ενώ απεναντίας έχουν παραιτηθεί άνθρωποι. Στο νοσοκομείο που είμαι εγώ έχει παραιτηθεί ένας εντατικολόγος και ένας εξειδικευομένος. Και οι θέσεις που είναι κενές δεν έχουν καν προκηρυχθεί. Το υγειονομικό προσωπικό τώρα είναι εξοντωμένο. Καμία σχέση με πριν ένα χρόνο που υπήρξε αυτοθυσία.
Πλέον υπάρχει αγανάκτηση και σωματική εξόντωση. Σήμερα και τους υπόλοιπους μήνες δεν υπάρχει πρακτικά lockdown άρα υπάρχει δραστηριότητα από την κοινωνία. Δηλαδή τώρα υπάρχουν τροχαία, υπάρχει πλήρης δραστηριότητα άρα πλήρης νοσηρότητα η οποία καταλήγει στα νοσοκομεία. Όπως επίσης στα νοσοκομεία καταλήγει και η παραμελημένη νοσηρότητα των προηγούμενων μηνών που έχει φτάσει πλέον στο αμήν. Οπότε και αυτή καταλήγει σαν κύμα στα νοσοκομεία. Η υγειονομική κατάσταση που υπάρχει σήμερα είναι πολύ χειρότερη σε σχέση με πριν από 12 μήνες».
Μάλιστα έκανε λόγο για μείωση του προσδόκιμου ζωής τα επόμενα χρόνια και μίλησε για ένα ΕΣΥ εντελώς αποδεκατισμένο μετά το πέρας της πανδημίας.
«Όλη αυτή η κατάσταση με τον ιό θα μας αφήσει μια βαριά προίκα. Θα μας αφήσει μια λιμνάζουσα νοσηρότητα που θα οδηγήσει σε μικρότερο προσδόκιμο ζωής και θα μας αφήσει ένα ΕΣΥ αποδεκατισμένο και πλήρως απαξιωμένο. Δηλαδή θα μας αφήσει σε ένα ΕΣΥ που θα μπορεί να ανταπεξέλθει μόνο σε βασικές ανάγκες του πληθυσμού».
Η μπροσούρα “Πανδημία Covid-19 H διαχείριση της υγειονομικής κρίσης και Δημόσια Υγεία” από την Ταξική Αντεπίθεση Αθήνας.
Η εισήγηση της Ταξικής Αντεπίθεσης της Θεσσαλονίκης:
Καλησπέρα σε όλες και όλους.
Σήμερα θα προσπαθήσουμε να καταπιαστούμε όσο πιο συνοπτικά γίνεται με την ταξική και κατασταλτική διαχείριση της πανδημίας του κόβιντ-19, με τις αιτίες που γεννούν ή ευνοούν την γέννηση επιδημιών με τη βοήθεια του συντρόφου Μάξιμου από την Ταξική Αντεπίθεση Αθήνας, αλλά και με την τραγική κατάσταση που επικρατεί στο ΕΣΥ με τη βοήθεια των γιατρών Αχιλλέα Γεωργόπουλου και Βασίλη Τσάπα.
Σκοπός της εκδήλωσης είναι να μοιραστούμε πολιτικά και εκλαϊκευμένα επιστημονικά εργαλεία αλλά κυρίως σκέψεις για αιτήματα, περιεχόμενα και μορφές αγώνα που θα μπορέσουν να βγάλουν την εργατική τάξη και τους λαούς του κόσμου νικητές από μία -όπως όλα δείχνουν- μακρά και πολλαπλή κρίση που περνά ο πλανήτης.
Την στιγμή που λαμβάνει χώρα η συγκεκριμένη εκδήλωση, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η πανδημία του Covid, που σε παγκόσμιο επίπεδο έχει επιφέρει ένα φόρο αίματος που ξεπερνάει τα 5 εκ θανάτους, οι οποίοι συνεχώς αυξάνονται. Αν κάτι έχει διατυπωθεί πολλές φορές είναι το γεγονός πως η πανδημία του Covid αποτελεί καταλυτικό παράγοντα που επιτάχυνε την εξέλιξη της οικονομικής κρίσης που διατρέχει εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα.
Όπως όλες οι καπιταλιστικές κρίσεις προκύπτουν από τον ίδιο τον τρόπο παραγωγής, και ουσιαστικά αποτελούν την διαδικασία επίλυσης των αντιθέσεων που αυτός διαμορφώνει, έτσι και η τρέχουσα υγειονομική και οικονομική κρίση, με έναν ιδιαίτερο ίσως τρόπο, δεν είχε εξωγενή προέλευση, θέμα για το οποίο θα μας μιλήσει και αργότερα ο Μάξιμος.
Την ίδια στιγμή η διαχείρισή της πανδημίας με την υιοθέτηση μέτρων προκειμένου να ανακοπεί (π.χ. τα lockdown) οδήγησε σε σημαντικές οικονομικές συνέπειες κλονίζοντας, ουσιαστικά, την διαδικασία πώλησης εργατικής δύναμης αλλά και την κυκλοφορία του κεφαλαίου. Ταυτόχρονα, είναι ξεκάθαρο πως το αστικό αφήγημα της επιστροφής στην κανονικότητα είναι αβάσιμο και στρατηγικές διαχείρισης που υιοθετηθηκαν παγκοσμίως από το σύνολο των καπιταλιστικών κρατών, αν κάτι επιβεβαίωσαν είναι πως ο ιός δεν γίνεται να εξαφανιστεί εν μία νυκτί.
Μέσα σε αυτή τη συγκυρία, λοιπόν, τα ισχυρότερα κομμάτια του κεφαλαίου, εθνικά και διεθνή, βρίσκουν το κατάλληλο έδαφος για να εδραιώσουν νέους τρόπους εργασίας και εκπαίδευσης (τηλεργασία και τηλεκπαίδευση, επιδοτούμενη ημιαπασχόληση και εκ περιτροπής εργασία) αλλά και νέες μορφές παραγωγής που οδηγούν ακόμα περισσότερους εργαζόμενους στην ανεργία. Την ίδια στιγμή προϋπόθεση για να αυξήσουν την κερδοφορία τους είναι το να πεταχτούν οι πιο αδύναμοι ανταγωνιστές από το παιχνίδι, να συρρικνωθούν οι κοινωνικές δαπάνες, να πραγματοποιηθεί μία αναπροσαρμογή των όρων λεηλασίας του περιβάλλοντος, να υπάρξουν νέες μέθοδοι προληπτικής αλλά και άμεσης καταστολής και ελέγχου αλλά κύρια να γίνει ακόμα πιο φθηνή η εργασία μας, χτυπώντας τον μισθό μας. Οι αλλαγές αυτές συντελούνται κεντρικά, καθολικά, με σταθερότητα και ταχύτητα από τον παγκόσμιο καπιταλισμό που ξέρει πια πως ο μόνος τρόπος για να ξεπερνά τις αναπότρεπτες κρίσεις του, είναι να κάνει τους φτωχούς φτωχότερους και να βρίσκει νέες αγορές, αλλά και νέες μορφές εκμετάλλευσης των εργαζομένων και της φύσης.
Γιατί η διαχείριση του COVID είναι ταξική;
Βρισκόμαστε μπροστά σε μία κατάσταση που πρώτα και κύρια οι οικονομικές και κοινωνικές αντιθέσεις στο σύνολό τους οξύνονται, με το χάσμα μεταξύ αστικής τάξης και εργαζόμενου λαού να διευρύνεται βίαια, όπως αντίστοιχα μεγαλώνουν οι διαφορές μεταξύ διαφορετικών ιμπεριαλιαστικών και αστικών μπλοκ. Την ίδια στιγμή λοιπόν που ο παγκόσμιος πλούτος συσσωρεύεται σε ένα όλο και πιο συμπυκνωμένο ποσοστό κεφαλαιοκρατών, είδαμε – και βλέπουμε ακόμη – εργάτες να πεθαίνουν κυριολεκτικά στους χώρους δουλειάς, να ρισκάρουν τη ζωή τους κάθε μέρα στα συνωστισμένα ΜΜΜ, μετανάστες και μετανάστριες να νοσούν χωρίς ίχνος -σχεδόν- ι/φ περίθαλψης στα κέντρα κράτησης, νοσούντες κρατουμένους να μην έχουν ούτε πρόσβαση σε διαγνωστικά τεστ και να στοιβάζονται σε θαλάμους εμπύρετοι. Παράλληλα, η πολυεπίπεδη όξυνση των ταξικών αντιθέσεων πεταξε τα παιδιά των φτωχότερων οικογενειών έξω από την εκπαιδευτική διαδικασία, άφησε τους εργαζομένους (ειδικά όσους δούλευαν μαύρα) χωρίς τη δυνατότητα να πληρώσουν το ενοίκιο ή τα δάνεια για τα σπίτια τους, ενώ στα απόνερα της διάσωσης του κεφαλαίου εξαπολύθηκε ένα κύμα μαζικών απολύσεων.
Μέσα σε αυτή τη συγκυρία, το κυρίαρχο αφήγημα που μεταδίδεται με κάθε μέσο κάνει λόγο για το “αναπόφευκτο” της κατάστασης. Για την αναπόφευκτη μαζική εξάπλωση της πανδημίας, τους αναπόφευκτους θανάτους και τη λήψη των αντίστοιχων αναπόφευκτων μέτρων. Ωστόσο, αν κάτι είναι αναπόφευκτο είναι η προδιαγεγραμμένη αποτυχία ενός αστικού κράτους αλλά και του παγκόσμιου καπιταλισμού να αντιμετωπίσει την τρέχουσα υγειονομική κρίση.
Στην πραγματικότητα τα -υποτιθέμενα πλήρως- προετοιμασμένα κράτη του καπιταλιστικού κόσμου επέλεξαν ως μονόδρομο αντιμετώπισης της πανδημίας την προτεραιοποίηση της διασφάλισης των βραχυπρόθεσμων κερδών της αστικής τάξης.
Αυτή η πραγματικότητα αποτυπώθηκε σε μεγαλύτερο βαθμό, για παράδειγμα, σε κράτη που κατά τη διάρκεια της πανδημίας κλήθηκαν να διαχειριστούν την κατάσταση οι πιο ακροδεξιές πτέρυγες του νεοφιλελευθερισμού (Trump, bolsonaro), όπου, παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις για ετοιμότητα και ασφάλεια, κατέληξαν να αναπαράγουν κεντρικά ακόμη και τα αφηγήματα άρνησης του ιού με την πρόδηλη διάθεση να διασφαλιστεί η κερδοφορία των αστών αρνούμενες να λάβουν το παραμικρό μέτρο.
Στην Ελλάδα, το κεντρικό αφήγημα που υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση και τα μίντια της λίστας πέτσα ήταν πως ο κορονοϊός δεν κάνει διακρίσεις. Ύστερα ήρθε η υιοθέτηση του σχήματος της ατομικής ευθύνης δίπλα στο οποίο αναπτύχθηκε η κεντρική γραμμή αντιμετώπισης του “όλοι είμαστε μαζί απέναντι σε έναν κοινό εχθρό”. Όμως, στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ συγκεκριμένοι κανόνες για τους φτωχούς και πολύ διαφορετικοί για τους πλούσιους. Γιατί από τη μία βρίσκονται οι φτωχοί που αν είναι τυχεροί και δεν πεθάνουν αναμένοντας τον θάνατο κάποιου άλλου για να βρουν θέση σε κάποιο νοσοκομείο, καταλήγουν πολλές φορές διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ σε κάποιον κοινό θάλαμο, ενώ είναι οι ίδιοι που βλέπουν τα χειρουργία και τα τακτικά τους ιατρεία να ακυρώνονται. Απ’ την άλλη, αστοί, επιχειρηματίες, πολιτικοί και μέλη του κλήρου τεστάρονται στην ελάχιστη υποψία νόσησης και έχουν την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση, κι αυτό την ίδια στιγμή που η δωρεάν διανομή (των ελάχιστων) τεστ έχει διακοπεί ανεπιστρεπτί.
Γιατί όμως ο καπιταλιστικός κόσμος δεν μπορεί να διαχειριστεί με αποτελεσματικότητα τον ιό;
Αναμφισβήτητα η πανδημία έχει καταστροφικές συνέπειες και παραμένει ένα δυσεπίλυτο ζήτημα όταν η αντιμετώπισή της καλείται να ειδωθεί μέσα από το πρίσμα της οικονομικής διάρθρωσης της κοινωνίας. Το ερώτημα που διατυπώθηκε από την πρώτη στιγμή σε ευρεία κλίμακα, και επαναλαμβάνεται όλο και πιο συχνά μέχρι σήμερα είναι το αν γίνεται η ανθρωπότητα εν έτει 2021 να μην είναι σε θέση να διαχειριστεί μία τέτοια συνθήκη. Η απάντηση είναι πως τα επιστημονικά εργαλεία υπάρχουν προκειμένου να διαχειριστούμε μία τέτοια κατάσταση και να ανακόψουμε την πορεία μιας πανδημίας πριν φτάσει στο σημείο να προελαύνει ανεξέλεγκτη.
Είναι όμως απ’ την μία ο ίδιος ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και από την άλλη οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που καθιστούν εκ των πραγμάτων αδύνατη την υιοθέτηση των απαιτούμενων επιστημονικών εργαλείων. Και το είδαμε να συμβαίνει σε απόλυτο βαθμό και στη χώρα μας.
Για παράδειγμα, είναι δεδομένη επιστημονική συναίνεση το οτι πανδημίες όπως αυτή του covid-19 αντιμετωπίζονται με κάποιας μορφής lockdown. Ως εργαλείο, όμως εφαρμόστηκε με τέτοιο τρόπο που ουσιαστικά καταδίκασε την κοινωνική ζωή του λαού και των εργαζομένων.
Την ίδια στιγμή μεγάλο κομμάτι της αστικής τάξης, τα συμφέροντα της οποίας ήταν και είναι το μοναδικό κριτήριο για την πολιτική διαχείριση της πανδημίας, δεν κατάλαβε από lockdown. Στα λεωφορεία και στους χώρους δουλειάς, εκατομμύρια συνωστίζονται, μεταδίδουν, νοσούν βαριά και πεθαίνουν. Είναι οι εργαζόμενοι στο Μπέργκαμο, στον Ασπρόπυργο, στη Σίνδο, στα εργοστάσια της Ημαθίας, στα Μολ, στα χωράφια της Μανωλάδας.
Εν προκειμένω το κράτος ακολούθησε την πρακτική του lockdown όχι με την προοπτική του ελέγχου της πανδημίας όσο ταυτόχρονα ενισχύεται η Δημόσια Υγεία σε επίπεδο υποδομών (ενίσχυση των ΜΕΘ, εξασφάλιση αναλώσιμων, αλλά και φαρμακευτικών σκευασμάτων) και -φυσικά- προσωπικού παρά κυρίως ως ένα πρόχειρο μπάλωμα για τις διαχειριστικές αδυναμίες των κυβερνήσεων.
Το lockdown και τα συν αυτώ μέτρα, όπως εφαρμόστηκαν, αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά από υγειονομικής άποψης με κριτήριο την έως τώρα εξέλιξη της πανδημίας και μετατράπηκαν σε κυβερνητική φάρσα κάπου ανάμεσα στα καλέσματα του πρωθυπουργού για μία άνευ όρων είσοδο τουριστών και στην απόκρυψη εκατοντάδων κρουσμάτων από επιχειρήσεις.
Αποδείχθηκαν κατ’ αποκλειστικότητα μέτρα πειθάρχησης και καταστολής αλλά και μέτρα παραδοχής της αδυναμίας του κράτους να μπορέσει να χτίσει ένα σύστημα διάγνωσης, πρόληψης και αντιμετώπισης του ιού στη γειτονιά, στη δουλειά, στο σχολείο.
Η προαναφερθείσα μυωπική οπτική κερδοφορίας επανειλημμένα αποτέλεσε και μία από τις βασικότερες αιτίες της εξέλιξης της πανδημίας του covid ως έχει σήμερα.
Στα παραδείγματα που το επιβεβαιώνουν θα μπορούσε να προστεθεί και το ότι τα εμβόλια τεχνολογίας mRNA δεν αποκρύφθηκε ποτέ πως αποτελούσαν μία ιδέα η οποία ξεθάφτηκε από τα συρτάρια της παρατημένης επιστημονικής έρευνας ήδη από τις αρχές του 2000.
Το οτι η ανθρωπότητα αναγκάστηκε να ξαναπιάσει από ένα πρώιμο στάδιο μία έρευνα η οποία -μάλιστα- ήδη αποτελεί βάση για την εξέλιξη θεραπειών μορφών καρκίνου, και ταυτόχρονα καθυστέρησε σημαντικά την ανοσολογική-προληπτική αντιμετώπιση της πανδημίας οφείλεται αποκλειστικά στο ότι δεν εντοπίστηκαν προοπτικές άμεσης κερδοφορίας από τα μεγάλα φαρμακευτικά μπραντς που ουσιαστικά αποτελούν την ατμομηχανή της επιστημονικής έρευνας στο επίπεδο των επενδύσεων και της διάθεσης πόρων. Προκειμένου, λοιπόν να διασφαλιστεί η ακεραιότητα του ισχυρού κεφαλαίου επιλέγεται ο δρόμος της αβεβαιότητας για την υπόλοιπη ανθρωπότητα.
Εξέχοντα παραδείγματα τα οποία επιβεβαιώνουν αυτόν τον κανόνα είναι πολλά από τα αντιεπιστημονικά μέτρα που εφαρμόστηκαν ως στρατηγική αντιμετώπισης του COVID. Η, σε μεγάλο βαθμό ανισομερής κατανομή εμβολίων προς όφελος των ισχυρότερων οικονομιών η οποία υποτίθεται ότι στόχευε στην άμεση ανάκαμψη από την πανδημία, ουσιαστικά στόχευε στην λήψη προβαδίσματος κατά την επανεκκίνηση εθνικών οικονομιών σε σύγκριση με άλλες και το μόνο που κατάφερε, τελικά, ήταν να λειτουργήσει εις βάρος της παγκόσμιας διαχείρισης της πανδημίας.
Πληθώρα άλλων τέτοιων παραδειγμάτων αποτέλεσαν και αποτελούν η αποφυγή νέων στοχευμένων και όχι οριζόντιων λοκνταουν, η άρνηση να διασφαλιστεί ο μισθός και η στέγαση για όλους σε μία τέτοια συγκυρία (πράγμα που θα επέτρεπε και στον εργαζόμενο να επιβιώσει σε συνθήκες κοινωνικής αποστασιοποίησης), η άρνηση ανοίγματος των πατεντών του εμβολίου (κάτι το οποίο θα οδηγούσε σε μία πιο άμεση αντιμετώπιση της πανδημίας), το εμπάργκο ιατρικών αναλωσίμων και εξοπλισμού σε χώρες της λατινικής αμερικής και της μέσης ανατολής, η άρνηση -ακόμα και τώρα- να επιταχθούν ιδιωτικές κλινικές, τα άλματα των αστών στις ουρές εμβολιασμών και θεραπειών, η απόκρυψη κρουσμάτων στους χώρους δουλειάς κ.α.
Η ίδια πολιτική γραμμή, πάντως που έφερε το ΕΣΥ διαλυμένο και υποστελεχωμένο, είναι που καθόρισε ουσιαστικά και τους όρους εφαρμογής των υγειονομικών μέτρων καθιστώντας απόλυτα ξεκάθαρο πως ένα αστικό κράτος εντελώς συνειδητά μπορεί να θυσιάσει την υγεία και τη ζωή της εργατικής τάξης προς όφελος του κεφαλαίου. Κάπως έτσι λοιπόν οι πολιτικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης επέλεξαν επανειλημμένα την άρση κάθε υγειονομικού μέτρου προκειμένου το “τουριστικό” κεφάλαιο να συνεχίσει να δραστηριοποιείται ανενόχλητο, αδιαφορώντας για το ότι το ΕΣΥ οδηγούνταν πέρα από τα όρια της κατάρρευσης, αδιαφορώντας για την επιδημιολογική κατάσταση στη χώρα. Κάπως έτσι έσπευδαν να εκμεταλλευτούν τα λοκνταουν για να νομοθετήσουν εις βάρος της κοινωνικής βάσης εκτρώματα όπως ο νόμος κ/χ, το εργασιακό ν/σ, ο νέος πτωχευτικός κώδικας, το νομοσχέδιο περιστολής του δικαιώματος στη διαδήλωση κ.α..
Κάπως έτσι βρήκαν ευκαιρία να προετοιμάσουν το έδαφος για την διαχείριση των μελλοντικών κοινωνικών αναταραχών και εξεγέρσεων μέσω της διαρκούς ενίσχυσης των κατασταλτικών μηχανισμών, μέσω μίας φρενήρους χρηματοδότησης της αστυνομίας αλλά και του στρατού.
Ο πυρήνας σκέψης του νεοφιλελευθερισμού ως τροχοπέδη στην αντιμετώπιση της πανδημίας
Αν κάτι όμως ήρθε να επικαθίσει ως κερασάκι στην τούρτα στην τραγική διαχείριση της πανδημίας ήταν ο πυρήνας σκέψης του νεοφιλελευθερισμού ο οποίος έχει αποκτήσει εξέχουσα θέση στο φαντασιακό ενός κομματιού της κοινωνίας του παγκόσμιου καπιταλιστικού κόσμου. Μπορεί τώρα το αστικό πολιτικό επιτελείο να επιδίδεται (για άλλη μια φορά) σε έναν αγώνα αποτίναξης κάθε ευθύνης για την επανεξάπλωση της πανδημίας, μετατοπιζοντας την αυτή τη φορά στους αντιεμβολιαστές, όπως πριν λίγους μήνες έκανε με τους νέους. Αφήνει, όμως, στην άκρη το γεγονός πως είναι οι δικές του ανεπάρκειες, οι δικές του προτεραιότητες, οι δικές του ρυθμιστικές κινήσεις αλλά και οι δικές του μισές αλήθειες (ή και ολόκληρα ψέματα) υπεύθυνες για την ενίσχυση του σκοταδισμού και του ανορθολογισμού, και είναι ο ίδιος ο φιλοτομαριστικός πυρήνας σκέψης του νεοφιλελευθερισμού υπεύθυνος για την ανάπτυξη και την επέκταση του -κατά κύριο λόγο- δεξιόστροφου συρφετού που εναντιώνεται στις μάσκες και στα εμβόλια.
Στο σήμερα το ανεστραμμένο είδωλο της κρατικής και καπιταλιστικής κυριαρχίας έχει εγκατασταθεί με σκληρό τρόπο και πλέον εκφράζεται μέσα από μια ρητορική περί «αυτοδιάθεσης, ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών» η οποία δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο με την κοινωνία και τις ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων και συγκροτεί το αντιεμβολιαστικό μπλοκ που τα “επιχειρηματολογικά” του θεμέλια ξεκινούν από τα υποδόρια τσιπάκια και καταλήγουν σε ένα στρεβλό αντικαπιταλισμό ενάντια στις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες που εφηύραν τον ιό.
Γιατί όμως η κυβέρνηση σχεδόν ηθελημένα έχει επιτρέψει να διαμορφωθεί το έδαφος (αν δεν το έχει επιδιώξει κιόλας) για την συγκρότηση ενός τέτοιου υποτιθέμενου κινήματος; Οι βασικοί λόγοι είναι δύο.
Ο πρώτος αφορά την επικοινωνιακή διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού, αφού η αδυναμία των αστικών πολιτικών να ανακόψουν με επιτυχία την πανδημία έχει καθορίσει ως κεντρική γραμμή την αναζήτηση εξιλαστηριων θυμάτων. Εν προκειμένω, το αντι-εμβολιαστικό ή το “κίνημα” ενάντια στις μάσκες αποτελούν και την πιο αποτελεσματική βάση πάνω στην οποία μπορεί να θεμελιωθεί αυτή η στρατηγική από τη στιγμή που μετουσιώνει το δίπολο “αποτυχημένου κράτους εναντίον πνευματικού απόπατου” στο πολύ εύπεπτο δίπολο “ορθολογισμός εναντίον σκοταδισμού”.
Υπάρχει ένας ίσως σημαντικότερος λόγος, όμως, κι αυτός δεν εντοπίζεται πουθενά αλλού από την πραγματικότητα πως ο χώρος τον αντιεμβολιαστών είναι η ανοιχτή στρόφιγγα για την στελέχωση των ημιθανών μέχρι σήμερα ακροδεξιών και φασιστικών σχηματισμών. Είναι ξεκάθαρο πως η αστική τάξη έχει να αντιμετωπίσει την επικείμενη οικονομική κρίση, χωρίς πλέον το προκάλυμμα της πανδημίας, και προκειμένου να επιτευχθεί αυτό επιβάλλεται να συγκροτήσει από τώρα τις παρακρατικές εφεδρείες, να τους δώσει κοινωνικό ρίζωμα και να περιμένει να δράσουν ως τον πιο διεισδυτικό άτυπο μηχανισμό, ως μακρύ χέρι των ΔΡΑΣΗ, ΜΑΤ, ως το κομμάτι αυτό που θα εξαπολύσει στυγνά μία βίαιη επίθεση στην εργατική τάξη πάνω στην φτωχοποίηση της οποίας θα στηριχθεί η “επιστροφή στην κανονικότητα”.
Για να το ξεκαθαρίσουμε: Η αποτυχημένη, με όρους προπαγάνδας αλλά και υλοποίησης, εμβολιαστική εκστρατεία της κυβέρνησης, η δικαιολογημένη έλλειψη εμπιστοσύνης στο κράτος αλλά και τις φαρμακοβιομηχανίες, οι οποίες όπως κάθε επιχειρηματικός όμιλος ιδιοποιούνται την συλλογική γνώση και την εργασία της ανθρωπότητας για να αποκομίσουν κέρδος, η εύκολη λύση της “συνωμοσιολογίας” απέναντι σε περίπλοκα κοινωνικά, οικονομικά, υγειονομικά φαινόμενα, ακόμα-ακόμα και ο φόβος απέναντι στην πανδημία ή και μία νέα τεχνολογία εμβολίων είναι λογικές ή/και αναμενόμενες αντιδράσεις ενός μέρους του πληθυσμού.
Για αυτό είναι δικό μας χρέος, μαζί με τους μαχόμενους υγειονομικούς, με εκδηλώσεις σαν την σημερινή, με ξεκάθαρες κουβέντες, με πειθώ, με στοιχεία (αυτά που το κράτος αρνείται να δώσει), με ειλικρίνεια (όπως για παράδειγμα το ότι τα εμβόλια δεν θα φέρουν άμεσα το τέλος της πανδημίας και το ότι δεν είναι πανάκεια, αλλά ένα μόνο από τα όπλα που διαθέτουμε για να αντιμετωπίσουμε την όλη κατάσταση) αλλά και με διαρκή ανάδειξη της κατασταλτικής και ταξικής αντιμετώπισης υγειονομικής κρίσης, να υπερασπιστούμε τα εμβόλια ως κατάκτηση της ανθρωπότητας και ταυτόχρονα να παλέψουμε για τον καθολικό εμβολιασμό του πληθυσμού, αλλά και για ένα δυνατό δημόσιο και δωρεάν σύστημα υγείας που θα καλύπτει τις λαϊκές ανάγκες.
Τι θα σημάνει, όμως, η “επιστροφή στην κανονικότητα” που αναφέραμε προηγουμένως;
Για να αντιληφθούμε το τι σημαίνει η επικείμενη και υποσχόμενη “επιστροφή στην κανονικότητα” θα πρέπει να κατανοήσουμε το βάθος της ζημίας που έχει προκληθεί ήδη σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Ήδη από την κρίση του 2008-2009 ένα σημαντικό ποσοστό πλεονάζοντος εργατικού δυναμικού έχει παραμείνει σε συνθήκες που καθιστούν αδύνατη την απορρόφησή του στην παραγωγική διαδικασία. Τα έκτακτα υγειονομικά μέτρα που ήρθαν ως απάντηση στην υγειονομική κρίση, μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι αναβάθμισαν αυτούς τους αριθμούς τουλάχιστον μία τάξη μεγέθους. Και είναι σίγουρο,, πως αναμενόμενες αλλαγές στην οικονομία που προβλέπονταν σε βάθος δεκαετίας ξεκίνησαν να υλοποιούνται μέσα σε διάστημα μερικών μηνών ή ακόμη και εβδομάδων (τηλεργασία, διευρυνση αυτοματισμού κ.ο.κ.)
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξη) για το 2020, το παγκόσμιο ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 4,2%, το ΑΕΠ του συνόλου των χωρών του ΟΟΣΑ κατά 5,5%, των χωρών της Ευρωζώνης κατά 7,5%, και των ΗΠΑ κατά 3,7%. Η αντίστοιχη (μετριοπαθής) εκτίμηση ύφεσης για την Ελλάδα κυμαίνεται στο 10%, ξεπερνώντας το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ.
Δεν χρειάζεται κάποιος να είναι καταστροφολόγος για να αντιληφθεί το τι έχει συμβεί εδώ (και όταν λέμε “εδώ” εννοούμε το σύνολο του πλανήτη σχεδόν και όχι μία με δύο χώρες). Αν κάτι είναι βέβαιο, πάντως, είναι πως ο καπιταλισμός επιβίωσε ή τουλάχιστον θα επιβιώσει αφού τα αστικά κράτη δεν θα επιτρέψουν τίποτα λιγότερο από την ολική επαναφορά στην προ-κοβιντ κατάσταση κυκλοφορίας και συσσώρευσης κεφαλαίου.
Η στρατηγική, λοιπόν που θα ακολουθηθεί φαίνεται να προσχεδιάζεται πάνω στο σύνολο των νομοθετημάτων που ήδη εν μέσω πανδημίας βεβιασμένα θεσμοθετούνται. Οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, οι ιδιωτικοποιήσεις, οι περικοπές για την υγεία, η κατάργηση του 8ώρου, οι νέες μορφές ελαστικής εργασίας, οι εξώσεις, η ιδιωτικοποίηση της παιδείας, οι 1.000.000 άνεργοι εκ των οποίων μόνο ένας στους 10 επιδοτείται, οι -χωρίς σταματημό- ανατιμήσεις σε σύγκριση με την αύξηση 2% στον κατώτατο μισθό επιβεβαιώνει πως το “να σταθεί η οικονομία ξανά στα πόδια της”, πέρα από μία τάση προλεταριοποίησης του μικρού κεφαλαίου, σημαίνει γονάτισμα του λαού και της εργατικής τάξης, φτώχεια, πείνα, ανεργία και εκτόξευση της αστεγίας.
Παράλληλα, η αναβάθμιση των κατασταλτικών μέτρων (με το τσουνάμι προσλήψεων στην αστυνομία και την ίδρυση νέων σωμάτων) αλλά και των επενδύσεων στον αμυντικό εξοπλισμό στον οποίο επενδύονται δεκάδες δισεκατομμύρια διαμορφώνουν το έδαφος μιας στρατηγικής προληπτικής αντιεξέγερσης απέναντι στον εχθρό λαό που ήδη βγαίνει εξαντλημένος από -περισσότερο από μία 10ετία- οικονομικής αφαίμαξης, απέναντι σε μία εργατική τάξη που προσπαθεί βήμα-βήμα να αποτινάξει το κλίμα ηττοπάθειας που διαμορφώθηκε από την χαμένη αντιπαράθεση της προηγούμενης δεκαείτες με το ντόπιο και το ξένο κεφάλαιο που ανέδειξε την σοσιαλδημοκρατία του ΣΥΡΙΖΑ και τις νέες ΤΙΝΑ ως ένα όριο πάλης, ως ένα όριο ρήξης με την αστική πολιτική και τις διαφορετικές αποχρώσεις της.
Ποια είναι τα καθήκοντα του ανατρεπτικού κινήματος σε αυτή τη συγκυρία
Όσο η πανδημία συνεχίζει να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη είναι δεδομένο πως αποτελεί ζήτημα ζωής η θανάτου για την εργατική τάξη η διεκδίκηση μέτρων τα οποία θα ανασχέσουν την πανδημία και θα διασφαλίσουν την υγεία του λαού. Ταυτόχρονα, η στήριξη, ανάκαμψη και ενίσχυση της δημόσιας υγείας οφείλει να γίνει πεδίο συγκρουσιακής αντιπαράθεσης με την αστική τάξη και τις βλέψεις της για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση και απαξιωση της.
Το σύνολο της εργατικής τάξης οφείλει να αγκαλιάσει τα αιτήματα των αγωνιζόμενων υγειονομικών και να διεκδικήσει δωρεάν δημόσια υγεία προσβάσιμη από όλους και όλες.
Να παλέψουμε για:
1)Επίταξη – και όταν λέμε επίταξη εννοούμε χωρίς αποζημίωση- του ιδιωτικού τομέα της υγείας, να ενταχθεί το 424 και όλα τα στρατιωτικά νοσοκομεία στις τακτικές εφημερίες.
2)Να δοθούν άμεσα λεφτά που χρειάζονται για την υγεία από τις δαπάνες για τα εξοπλιστικά, τις φοροελαφρύνσεις για το κεφάλαιο και τα χαρτζιλίκια για τα ΜΜΕ (με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, νέα νοσοκομεία και εξοπλισμό), να ξαναλειτουργήσουν άμεσα όλα τα τακτικά χειρουργεία που έχουν περικοπεί εκ νέου κατά 80% και οι κλινικές για άλλες παθήσεις.
3)Να δημιουργηθούν άμεσα νέες ΜΕΘ αλλά και να λειτουργήσουν εκ νέου κλειστά νοσοκομεία όπως το Λοιμωδών και το Παναγια για να αποσυμπιεστεί το σύστημα υγείας.
4)Να επανασχεδιαστεί το σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, να γίνονται δωρεάν και μαζικά τα τεστ σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους σε κάθε γειτονιά. Να γίνονται τεστ και να παρθούν μέτρα προστασίας της υγείας και της ζωής των εργαζομένων σε κάθε χώρο δουλειάς.
5)Να υπάρχει ελεύθερη ενημέρωση και πρόσβαση σε όλα τα διαθέσιμα εμβόλια για όλο τον πληθυσμό και να τεθεί σε προτεραιότητα η περίθαλψη μειονοτικών κοινοτήτων (ρομά, κέντρα κράτησης, φυλακές)
6)Να έχουν όλες και όλοι, ντόπιοι και μετανάστριες ελεύθερη πρόσβαση σε στέγαση, σίτιση, ι/φ περίθαλψη. Να παύσουν οι εξώσεις λόγω ληξιπρόθεσμων δανείων ή απλήρωτων ενοικίων, να απαγορευτεί το κόψιμο του ρεύματος και του νερού στα σπίτια.
Κλείνουμε την εισήγησή μας με μία έκκληση:
Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Τα νοσοκομεία ήδη καταρρέουν, οι ΜΕΘ δεν επαρκούν για τους χιλιάδες ασθενείς και οι γιατροί προχωρούν σε διαλογή ανθρώπων που θα καταφέρουν να επιβιώσουν ή θα πεθάνουν αβοήθητοι. Η ιστορία της ταξική πάλης καθιστά σαφές ότι στον καπιταλισμό οι ζωές των εργατών δε σημαίνουν τίποτα μπροστά στα κέρδη των αφεντικών. Γνωρίζουμε καλά ότι για την παρασιτική αστική τάξη που κυβερνά αυτή τη χώρα οι λέξεις “δημόσια υγεία” είναι τουλάχιστον ψιλά γράμματα, αν όχι παρωχημένη αντίληψη περί κοινωνικού κράτους. Η δημόσια υγεία οφείλει να είναι αγαθό, καθολικά εξασφαλισμένο προς όλους και όχι εμπόρευμα που θα υπακούσει στους καννιβαλιστικούς νόμους της αγοράς και του Κεφαλαίου. Κάθε ανάγνωση που θέλει το αγαθό της Υγείας, ως κάτι άλλο, είναι βαθιά αντικοινωνική, αντιδραστική και εχθρική προς τον λαό και την εργατική τάξη.
Ταυτόχρονα, σε μια περίοδο όπου μία νέα καπιταλιστική κρίση, με μεγαλύτερο βάθος και έκταση από τις προηγούμενες, δοκιμάζει τις αντοχές της παγκόσμιας εργατικής τάξης και των λαών όλου του κόσμου, είναι δεδομένο πως οφείλουμε να επανεκκινήσουμε τα ένστικτα ανθρωπιάς και αλληλοβοήθειας και να τα μετουσιώσουμε σε κινήσεις ταξικής αλληλεγγύης.
Η οργάνωση των αντιστάσεων της εργατικής τάξης μπορεί μόνο να συγκροτηθεί πάνω στη βάση της στήριξης όσων από εμάς, κάποια περίοδο της ζωής μας, μικρή ή μεγάλη, αδυνατούμε να έχουμε πρόσβαση ακόμα και στα πιο βασικά. Πέρα και ενάντια στις φιλανθρωπίες – ξεπλύματα – των αστών οφείλουμε να μην γίνουμε βορά στα σχέδια τους για διάσπαση της τάξης μας και να αντιτάξουμε την αλληλεγγύη μπροστά στον επιδιωκόμενο (και αναμενόμενο) κοινωνικό κανιβαλισμό και αλληλοφάγωμα.
Από την e-food και την cosco ως το αυριανό συλλαλητήριο της ΕΝΙΘ και σωματείων της πόλης για την υπεράσπιση της υγείας του λαού και την συγκέντρωση της Κυριακής για την άμεση επαναλειτουργία του Λοιμωδών, ένα νέο κύμα αγώνων έχει ήδη ξεπηδήσει.
Να είμαστε εκεί, τόσο στα φουσκώματά του, όσο και τη στιγμή της σύγκρουσης του με τα βράχια.
Σας ευχαριστούμε.
