Αν κάτι εντυπωσιάζει στην τελευταία εξέλιξη με την τροπολογία επί του νομοσχεδίου για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ, η οποία προβλέπει την επέκταση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα ακόμα και σε νησιά του Αιγαίου, αυτό δεν είναι το περιεχόμενο της. Το όλο πλαίσιο για την εγκατάσταση –και την επέκταση- των στρατιωτικών βάσεων στην Ελλάδα καθώς και των -υπερδιευρυμένων- όρων λειτουργίας τους έχουν επικαιροποιηθεί με τον πιο ρητό τρόπο στην ελληνοαμερικανική «Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας» τον Οκτώβρη του 2021 και ακόμα πιο εμφατικά τον Μάιο του 2022, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε το στρατηγικό διάλογο του 2018 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, που έχει από τότε ανοίξει τη συζήτηση για νησιά, όπως τη Σκύρο. (Έτσι κι αλλιώς άλλωστε ακόμα και αυτές οι πρόσφατες συμφωνίες δομούνται επί ενός πολύ συγκεκριμένου διμερούς πλαισίου δεκαετιών, το οποίο διαμόρφωσαν αναρίθμητες αντίστοιχου περιεχομένου συμφωνίες, ενώ οι τελευταίες του παράμετροι διαμορφώθηκαν στο περιθώριο της συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους).
Αποτελεί όμως αναμφισβήτητα καινοφανές γεγονός, ακόμα και για αυτό το πλαίσιο εξάρτησης μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, το ότι μια τέτοιο εξέλιξη θεμελιώνεται πρώτα στα αμερικανικά κοινοβουλευτικά όργανα και θα έρθει αργότερα προς έγκριση στα ελληνικά. Για να γίνει πιο σαφές τι σημαίνει αυτό σε επίπεδο διμερών σχέσεων, με τη συγκεκριμένη τροπολογία η Αμερική αποφασίζει για ίδρυση νέων βάσεων σε μια άλλη χώρα χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιο επίσημο αίτημα από πλευράς αυτής. Πρόκειται στην πραγματικότητα για επιστροφή στη σκληρή εποχή της αμερικανοκρατίας του 1950, όταν στο φόντο του Σχεδίου Μάρσαλ και της αμερικανικής επέμβασης στον Εμφύλιο, οι ΗΠΑ με διμερείς συμφωνίες αποικιακού τύπου εξασφάλιζαν στις ένοπλες δυνάμεις τους τη δυνατότητα, « να εισέρχονται, εξέρχονται, κυκλοφορούν και να υπερίπτανται ελευθέρως εν Ελλάδι και τας χωρικάς της ύδατα».
Σε κάθε περίπτωση με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται και τον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό να συνεχίζεται αμείωτος-παρά τη φαινομενική αποκλιμάκωση του- η επέκταση των νατοϊκών αμερικανικών βάσεων και η εξάπλωση της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή προμηνύει μεγάλα δεινά για τους λαούς και των δυο πλευρών του Αιγαίου (αλλά και των Βαλκανίων και της Μ. Ανατολής) όσο και για τα οικοσυστήματα τους, και υπό αυτήν την έννοια θέτει το αντιπολεμικό αντιιμπεριαλιστικό κίνημα μπροστά σε αναβαθμισμένα καθήκοντα.
Παρακάτω παραθέτουμε το κείμενο της Ταξικής Αντεπίθεσης για ελληνοαμερικανική «Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας» του Μαΐου του 2022. Η φωτογραφία είναι από τη συμμετοχή της ΤΑ στη διαδήλωση που είχε πραγματοποιηθεί.
Η ελληνοαμερικανική “Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας”, την οποία εσπευσμένα φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή η ελληνική Κυβέρνηση στις 12/5 ως εχέγγυο της επίσκεψης Μητσοτάκη στις ΗΠΑ στις 16/5, αποτελεί ορόσημο για τις σχέσεις Ελλάδας ΗΠΑ και την εξέλιξη της ταξικής πάλης στη χώρα. Παρότι δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία – δεκάδες συμφωνίες ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ελλάδα με θέμα τις βάσεις και τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς έχουν υπογραφτεί τα τελευταία χρόνια, με τελευταία της πρόσφατη Ελληνοαμερικανική Συμφωνία τον Οκτώβρη του 2021- είναι ωστόσο τέτοιο το περιεχόμενο της όσο και η χρονική συγκυρία στην οποία πραγματοποιείται, ώστε δικαίως θα πρέπει να θεωρηθεί -και αντίστοιχα να αντιμετωπιστεί- από το εγχώριο ανταγωνιστικό κίνημα ως ποιοτική τομή στο καθεστώς της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης από τις ΗΠΑ, και ως εκ τούτου ως εξέλιξη που πλήττει στον πυρήνα τους τα ζωτικά συμφέροντα της εργατικής τάξης, του λαού και της νεολαίας.
Αν στην σκληρή εποχή της αμερικανοκρατίας του 1950, στο φόντο του Σχεδίου Μάρσαλ και της αμερικανικής επέμβασης στον Εμφύλιο, οι ΗΠΑ με διμερείς συμφωνίες αποικιακού τύπου εξασφάλιζαν στις ένοπλες δυνάμεις τους τη δυνατότητα, « να εισέρχονται, εξέρχονται, κυκλοφορούν και να υπερίπτανται ελευθέρως εν Ελλάδι και τας χωρικάς της ύδατα», με την τωρινή συμφωνία το διαχρονικό αυτό «ελευθέρας» επεκτείνεται στο δικαίωμα πλέον των ΗΠΑ να χρησιμοποιούν και να αξιοποιούν -επ’ αόριστον και κατά το δοκούν – κάθε διαθέσιμο στρατιωτικό σημείο και πολιτική υποδομή στην επικράτεια, αλλά και οποιοδήποτε περιοχή της για στρατιωτική χρήση. Πέρα από τις εύπεπτες διατυπώσεις και τις υποτιθέμενες ασφαλιστικές δικλείδες που υπάρχουν στη Συμφωνία, το ουσιαστικό γράμμα της Συμφωνίας και πολύ περισσότερο το πνεύμα της είναι αυτό ακριβώς. Η νομιμοποίηση των αμερικανικών ένοπλων δυνάμεων και του ΝΑΤΟ να δεσμεύουν εγκαταστάσεις και εδάφη της χώρας για στρατιωτική και -κατά προέκταση- για οικονομική χρήση, αν αναλογιστούμε τη συνάφεια που έχουν τα δύο αυτά επίπεδα, όπως αποδεικνύει η διαδικασία μεταφοράς και πώλησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη.
Δεν πρόκειται λοιπόν απλά για μια συμφωνία ανανέωσης του υπάρχοντος καθεστώτος λειτουργίας των βάσεων, ή μόνο για μια συμφωνία δημιουργίας νέων βάσεων και περαιτέρω αξιοποίησης των υφιστάμενων. Η συμφωνία δεν αφορά μόνο τη Σούδα, την Αλεξανδρούπολη, τη Λάρισα, το Στεφανοβίκειο, τον Βόλο, το Λιτόχωρο, την Κάρπαθο, την Ανδραβίδα, το Άκτιο, τον Άραξο και δεκάδες άλλα σημεία που προσδιορίζονται ρητά σε όλη την επικράτεια, αλλά ολόκληρη την χώρα και ως εκ τούτου όλο τον πληθυσμό που ζει στο εσωτερικό της.
Υπό αυτήν την έννοια το περιεχόμενο της Συμφωνίας πάει πολύ πέρα ακόμα και από αυτές τις εξαιρετικά δυσμενείς συμβατικές υποχρεώσεις της Ελλάδας προς το ΝΑΤΟ. Αφορά κάτι πολύ βαθύτερο και δομικό. Πρόκειται για την πλέον εναργή μετατροπή της Ελλάδας σε πολεμικό προγεφύρωμα και στρατιωτικό ορμητήριο των ΗΠΑ. Σε συνθήκες σφοδρής ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης, όπως είναι αυτή που συντελείται σήμερα στην Ουκρανία, αυτό πρακτικά σημαίνει την ολοκληρωτική είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο. Για να το πούμε διαφορετικά, η Συμφωνία μετατρέπει επίσημα την Ελλάδα σε εμπόλεμη δύναμη εναντίον της Ρωσίας και του ευρύτερου ιμπεριαλιστικού συνασπισμού του οποίου η τελευταία μαζί με την Κίνα ηγείται. Και υπό αυτήν την έννοια την μετατρέπει ακόμα και με τους όρους του Διεθνούς Δικαίου σε νόμιμο στόχο των αντιπάλων πυρών.
Αυτή ακριβώς είναι η αξία χρήσης της Ελλάδας και του πληθυσμού της για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Και αυτήν ακριβώς την αξία χρήσης πουλάει η ελληνική αστική τάξη και το κράτος της στους Αμερικανούς πάτρωνες της, ευελπιστώντας αφενός να προσποριστεί κάποια ψίχουλα από τη λεία των αφεντικών της ή κάποιους πόντους στον ανταγωνισμό της με την Τουρκία, και αφετέρου να θωρακίσει την εξουσία της, σε μια συγκυρία που η πολυεπίπεδη κρίση την απειλεί με πλήρη αποσταθεροποίηση: Την αξία χρήσης της εργατικής τάξης και του λαού ως κρέατος για τα κανόνια, την αξία χρήσης της χώρας ουσιαστικά ως βομβιστή αυτοκτονίας για τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών και των εν Ελλάδι υποτακτικών τους. Με διαφορετικές μορφές και εντάσεις αυτό ακριβώς το εφιαλτικό «δούναι και λαβείν» με τον Ιμπεριαλισμό, αποτέλεσε το πλαίσιο πάνω στο οποίο συγκροτήθηκε ιστορικά ο ελληνικός κρατικοκαπιταλιστικός σχηματισμός, το πλαίσιο πάνω στο οποίο επέβαλλε την εξουσία του και αναπτύχθηκε. Και σήμερα 100 χρόνια μετά την «Μικρασιατική Καταστροφή και την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας που την συνόδευε, το πλαίσιο αυτό οδηγεί νομοτελειακά σε ακόμα μεγαλύτερες κοινωνικές και οικονομικές καταστροφές. Εξέλιξη που ασφαλώς, όπως και τότε, δεν θα αποτελέσει «προδοσία», αλλά συνειδητή ταξική επιλογή του εγχώριου συστήματος εξουσίας, όπως ήταν αντίστοιχα λίγα χρόνια πριν, τα μνημόνια και η μετατροπή της χώρα σε ειδική οικονομική ζώνη και σε κάτεργο φθηνής και πειθαρχημένης εργασίας.
Ως εργάζόμενοι/ες, καταπιεσμένοι/ες, αγωνιστές/τριες που βιώνουμε την ανέχεια, την εκμετάλλευση και την καταστολή, αντιλαμβανόμαστε πολύ καλά τι σηματοδοτεί η συμφωνία για το εν εξελίξει ανελέητο ταξικό πόλεμο που βιώνουμε. Για το πώς επενεργεί και συμπληρώνει η ολοκληρωτική μετατροπή της Ελλάδας σε πολεμικό ορμητήριο του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ την επίθεση στα χαμηλά μας μεροκάματα και στα -ανύπαρκτα πια- εργασιακά και κοινωνικά μας δικαιώματα, για το πώς παροξύνει η πλήρης εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο, τον εθνικισμό, τον μιλιταρισμό, την κρατική τρομοκρατία και τον κοινωνικό εκφασισμό.
Σήμερα λοιπόν, την στιγμή ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος μαίνεται και ο πυρηνικός αλληλοεκβιασμός εντείνεται, η πάλη για το κλείσιμο των νατοϊκών βάσεων και για την έξοδο της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ και κάθε ιμπεριαλιστικό οργανισμό αποτελεί πιο εύγλωττα από ποτέ ζωτικό κοινωνικό διακύβευμα. Ένα διακύβευμα κυριολεκτικά ζωής ή θανάτου.
Το σύνθημα ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ που πρέπει να ακουστεί πάνδημα στη χώρα συνδέεται οργανικά με αυτές τις στοχεύσεις και οριοθετούν – μαζί με τα κεντρικά συνθήματα προτάγματα «Ψωμί, Υγεία, Παιδεία, Ελευθερία» – στην παρούσα στιγμή τα αντίπαλα ταξικά μέτωπα και τις αντιτιθέμενες ταξικές στρατηγικές στην ελληνική κοινωνία. : από τη μια το μέτωπο της εργατικής τάξης, του λαού και της νεολαίας, το μέτωπο της ζωής, της ειρήνης, της αλληλεγγύης και της προόδου και από την άλλη το μέτωπο του ελληνικού κράτους και κεφαλαίου, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, το μέτωπο του πολέμου, της φτώχειας, της καταστολής, της φασιστικοποίησης, της πολιτιστικής και αξιακής παρακμής.
