Με τις ελλείψεις και τις ανατιμήσεις προϊόντων πρώτης ανάγκης που προϋπήρχαν να οξύνονται από τις επιπτώσεις του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία, με την επίθεση στα εισοδήματα της εργατικής τάξης και του λαού να προμηνύει συνθήκες ακραίας φτωχοποίησης για την κοινωνική πλειοψηφία την ίδια στιγμή που πολλαπλασιάζονται τα κέρδη μίας χούφτας ντόπιων και ξένων βιομηχάνων, εφοπλιστών, μεγαλεμπόρων, μόνο ο οργανωμένος και μαχητικός, ταξικός και κοινωνικός αγώνας μπορεί να βάλει ένα φρένο στην υποτίμηση των όρων ζωής μας.
Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα ot.gr το πρόβλημα πλέον δεν εντοπίζεται μόνο στις ελλείψεις εισαγωγών από την Ουκρανία ή από τη Ρωσία που απαγόρευσε τις εξαγωγές σιτηρών και ζάχαρης, αλλά και στα «εναλλακτικά» κανάλια τροφοδοσίας, καθώς αγορές όπως η Αυστρία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Ολλανδία, η Σερβία, η Πορτογαλία κ.ά. μειώνουν τις εξαγωγές πρώτων υλών, βάζοντας ως προτεραιότητα τις δικές τους ανάγκες.
Έτσι, έχουμε και στην Ελλάδα το πρώτο φαινόμενο επιβολής πλαφόν από μεγάλη αλυσίδα σούπερμαρκετ για προϊόν που λόγω του πολέμου είναι σε έλλειψη. Ειδικότερα, η αλυσίδα Σκλαβενίτης στο ηλεκτρονικό της σούπερ μάρκετ έχει θέσει για το ηλιέλαιο και παρεμφερή προϊόντα ως μέγιστη διαθέσιμη ποσότητα τις τέσσερις φιάλες. Σημειώνεται πως πρόκειται για το πρώτο πλαφόν στην λιανική αγορά, καθώς ήδη εφαρμόζονταν πλαφόν σε προϊόντα στην ελληνική χοντρική αγορά.
Ο λόγος για το πλαφόν ήταν το γεγονός πως υπήρξε αυξημένη ζήτηση για ηλιέλαιο μέσω του ηλεκτρονικού καταστήματος και έτσι η εταιρεία προληπτικά πήρε την πρωτοβουλία του πλαφόν ώστε να το προμηθευτούν όσο το δυνατόν περισσότεροι καταναλωτές. Υπενθυμίζεται πως η εν λόγω αλυσίδα κατά την περίοδο του lockdown είχε προχωρήσει σε επιβολή πλαφόν σε προϊόντα απολύμανσης και προστασίας από τον covid 19.
Τονίζεται πως το πλαφόν ισχύει στο ηλεκτρονικό και όχι τα φυσικά καταστήματα της αλυσίδας, αν και πηγές της αγοράς αναφέρουν πως κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτες ελλείψεις στα ελληνικά ράφια, λόγω της εφοδιαστικής αλυσίδας και όχι απουσίας των προϊόντων.
Πρέπει να σημειωθεί πως καθώς η φύτευση του ηλιόσπορου, όπου από την επεξεργασία του προκύπτει το ηλιέλαιο, πραγματοποιείται από τα μέσα Μαρτίου έως τα μέσα Απριλίου οπότε το ενδεχόμενο συνέχισης των εχθροπραξιών για τουλάχιστον ένα μήνα θα σήμαινε εκτόξευση των τιμών όχι μόνο του ηλιελαίου αλλά και των άλλων ελαίων. Ήδη στην ελληνική αγορά η κρίση έχει συμπαρασύρει και τις τιμές χονδρικής του ελαιόλαδου κατά περίπου μισό ευρώ την περασμένη εβδομάδα.
Μπαίνουν κι άλλες αλυσίδες στο πλαφόν
Μετά το πλαφόν της Σκλαβενίτης στο ηλεκτρονικό της κατάστημα (4 συσκευασίες ηλιέλαιο ή/και αραβοσιτέλαιο ανά πελάτη, 2 συσκευασίες εάν πρόκειται για 5λιτρο , ενώ στα άλευρα 4 συσκευασίες ανά πελάτη), την ίδια στρατηγική ακολουθεί το ηλεκτρονικό κατάστημα της My Market (4 συσκευασίες ηλιελαίου και συναφών προϊόντων) και το ηλεκτρονικό κατάστημα της Κρητικός (6 5λιτρες συσκευασίες).
Αυξήσεις έως 9,3% σε λάδια, αλεύρι, ψωμί και ζυμαρικά
Την ίδια ώρα, οι τιμές καταναλωτή στα λάδια, το αλεύρι, το ψωμί του τοστ και τα ζυμαρικά έχουν πάρει την ανηφόρα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία για τις μέσες τιμές που συγκεντρώνει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και εμφανίζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα e-Καταναλωτής.
Για παράδειγμα, η τιμή του ηλιέλαιου την 1η Μαρτίου ήταν για το 1 λίτρο στα 3,62 ευρώ. Στις 19 Μαρτίου το ίδιο προϊόν πωλούνταν 3,76 ευρώ. Αύξηση 3,8%.
Αντίστοιχα το επώνυμο αραβοσιτέλαιο (συσκευασία του 1 λίτρου) στο διάστημα μεταξύ 1ης Μαρτίου και 19ης Μαρτίου ακρίβυνε 1,2%. Ωστόσο, το τελευταίο 4μηνο η τιμή ανέβει κατά 8,5% (από 3,75 ευρώ το 1 λίτρο στις 13 Νοεμβρίου 2021 έφθασε 4,07 στις 19 Μαρτίου 2022).
Υπερδιπλάσια ήταν η αύξηση στο παρθένο ελαιόλαδο και συγκεκριμένα 2,7%. Από 7,66 ευρώ το ένα λίτρο την 1η Μαρτίου, το Σάββατο 19 Μαρτίου η μέση τιμή είχε ανέβει στα 7,87 ευρώ.
Η αύξηση στην τιμή λιανικής στο αλεύρι για όλες τις χρήσεις έφθασε το 9,3% μέσα σε 18 ημέρες. Από 1,28 ευρώ το ένα κιλό την 1η Μαρτίου, το Σάββατο 19 Μαρτίου η μέση τιμή με βάση τα στοιχεία της πλατφόρμας e-Καταναλωτής είχε ανέβει στο 1,4 ευρώ.
Στα ζυμαρικά ένα πακέτο μακαρόνια Νο6 των 500g είχε 0,97 ευρώ την 1η Μαρτίου και προχθές 19 Μαρτίου είχε φτάσει στο 1,04 ευρώ (+7,2%). Στις 13 Νοεμβρίου 2021 το ίδιο προϊόν πωλούνταν στο ράφι 0,82 ευρώ. Δηλαδή μέσα σε 4 μήνες η τιμή αυξήθηκε κατά 26,8%!
Σε ποσοστό 7,5% αυξήθηκε και η τιμή του ψωμιού για τοστ. Συγκεκριμένα, μια συσκευασία των 500g είχε τιμή 1,85 την 1η Μαρτίου, ενώ στις 19 Μαρτίου είχε φθάσει στο 1,99 ευρώ.
Η ιστοσελίδα iefimerida.gr αναφέρει πως όσοι φούρνοι είχαν συγκρατήσει την τιμή του ψωμιού κάτω από το 1 ευρώ, ετοιμάζονται για ανατιμήσεις γύρω στο 20%, δηλαδή γύρω στο 1,10 ευρώ. Αν συνυπολογίσει, δε, κανείς το αυξημένο κόστος για ηλιέλαιο και ελαιόλαδο, για μαργαρίνες και βούτυρα, για ζάχαρη και κακάο και πάνω απ’ όλα για αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα, θα πρέπει να θεωρεί δεδομένη την αύξηση κατά τουλάχιστον 15% στα αρτοπαρασκευάσματα, στα τσουρέκια, στα κουλουράκια, στα κέηκ και στα λοιπά γλυκίσματα, που έχουν ως βάση το μαλακό αλεύρι.
«Φωτιά» και οι ανατιμήσεις στα κρέατα
Δυστυχώς δεν είναι μόνο τα είδη φούρνου που παίρνουν «φωτιά». Ήδη, τα συνοικιακά κρεοπωλεία ανέβασαν τις τιμές στο χοιρινό κρέας πάνω από 30%, ενώ αν ανατρέξει κανείς στις χονδρικές τιμές της Κεντρικής Αγοράς, θα διαπιστώσει ότι τα αρνάκια πωλούνται από 6,50 ευρώ ως 7 ευρώ το κιλό, όταν πέρσι το εύρος τιμών ήταν 5,30- 5,80 ευρώ. Επίσης, τα κατσικάκια πωλούνται ως και 7,20 ευρώ το κιλό, όταν πέρσι η τιμή τους δεν ξεπερνούσε τα 6 ευρώ το κιλό. Άνθρωποι της αγοράς προειδοποιούν, μάλιστα, ότι φέτος θα υπάρξουν και ελλείψεις αμνοεριφίων, με ό,τι συνεπάγεται αυτό και για τις τιμές τους, όσο πλησιάζουμε προς το Πάσχα.
Ανεβαίνουν οι τιμές και στα οπωροκηπευτικά
Αυξήσεις καταγράφονται και στα οπωροκηπευτικά, καθώς οι κακές καιρικές συνθήκες σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος παραγωγής έχουν ανεβάσει τις τιμές στο… χρηματιστήριο των λαχανικών. Τα αγγουράκια να παίρνουν τον τίτλο του… πρωταθλητή, αφού η χονδρική τιμή τους την περασμένη Πέμπτη ήταν ως 2,80 ευρώ το κιλό, όταν πέρσι ήταν μόλις 0,70 ευρώ.
Σημαντικές είναι, όμως, οι αυξήσεις και στα υπόλοιπα οπωροκηπευτικά, που βρίσκονται στο καθημερινό τραπέζι. Μαρούλια, κουνουπίδια, μελιτζάνες, κολοκύθια, λάχανα, πατζάρια, πιπεριές, χόρτα, έχουν πάρει τον ανήφορο.
Παραδείγματα:
Για έναν παραγωγό το 2021 για την καλλιέργεια ελιών σε 250 δένδρα, το κόστος λιπασμάτων ήταν 170 ευρώ, ενώ φέτος θα χρειαστεί σχεδόν το τριπλάσιο κόστος για ένα σχετικό φθηνό λίπασμα.
Για έναν παραγωγό σιτηρών και συγκεκριμένα στην καλλιέργεια καλαμποκιού για δυο βασικά λιπάσματα /στρ: 1 τσουβάλι 16-20-0 (σύνθετο λίπασμα) και 1 τσουβάλι νιτρική αμμωνία το κόστος το 2021 ήταν 17 +17=34 ευρώ. Σήμερα για τα αντίστοιχα 30+40=70 ευρώ, δηλαδή διπλάσια τιμή.
Πηγή: iefimerida.gr – Προ των πυλών ανατιμήσεις 20% στο ψωμί -Ο πίνακας με τις αυξήσεις σε κρέας, λαχανικά και άλλα – iefimerida.gr