Όλγα Κοσμοπούλου, Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, ΔΣ Συλλόγου Εργαζομένων ΓΝ Νίκαιας
▸Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου 18μήνου η ένταση της εργασίας αλλά και της αγωνίας στα δημόσια νοσοκομεία ήταν τεράστια συνεχώς και αδιαλείπτως. Οι ανάγκες για παράλληλες λειτουργίες, τμήματα, χώρους υποδοχής και νοσηλείας ασθενών με Covid 19 δεν προκάλεσαν απλά «μια πίεση» στο ΕΣΥ, όπως αιδημόνως λέγεται συχνά από τα παπαγαλάκια της κυβέρνησης στα ΜΜΕ. Οι αρμόδιοι, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα χωρίς να ξοδέψουν πολλά και χωρίς να αποστούν από τις ιδεολογικές τους εμμονές για τους «άχρηστους δημοσίους υπαλλήλους», τέντωσαν το σύστημα στο έπακρο και εξουθένωσαν τους εργαζόμενους/ες σε αυτό. Ένα σύστημα ήδη σαθρό, αποδεκατισμένο, μετά δεκαετίες κρατικής εγκατάλειψης. Με εργαζόμενους/ες που υφίστανται επί χρόνια την κρατική απαξίωση, μεγάλο ποσοστό των οποίων σε ελαστική και επισφαλή εργασιακή σχέση.
Όλοι και όλες, από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό μέχρι το προσωπικό καθαριότητας, χρειάστηκε να δουλέψουν ατέλειωτες και σκληρές ώρες, σε πρωτόγνωρες και όχι πάντα ασφαλείς συνθήκες. Με συνεχείς μετατροπές των χώρων, μετακομίσεις εντός του νοσοκομείου, μετακινήσεις από τμήμα σε τμήμα, από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, ακόμη και από ειδικότητα σε ειδικότητα, συνεχείς μεταβολές χρήσης των ελάχιστων υπολειπόμενων χώρων. Με προσωπική και οικογενειακή αγωνία. Συχνά αποφεύγοντας να συναντήσουν τους δικούς τους ανθρώπους επί εβδομάδες και μήνες. Με ελάχιστη δυνατότητα συνεχούς επιστημονικής και κοινωνικής ενημέρωσης, επειδή προείχε και προέχει η ανάγκη του ασθενούς που «δεν μπορεί να αναπνεύσει», που δεν μπορεί να πιεί νερό γιατί είναι κατάμονος και πολύ αδύναμος, που δεν μπορεί να φάει μόνος του, που κινδυνεύει να επιδεινωθεί ή και να πεθάνει μόνος του.
Προφανώς, όταν οι δυνατότητες σε ανθρώπινο δυναμικό, πόρους και χώρους είναι περιορισμένες, η εντατικοποίηση της εργασίας δεν μπορεί να αναπληρώσει και δεν αναπλήρωσε, ούτε θα αναπληρώσει στο μέλλον, αν συνεχιστεί αυτή η πολιτική, το έλλειμμα που αφορά στις συνθήκες νοσηλείας. Τα καθαρά σεντόνια, τα μαξιλάρια, οι νοσοκομειακές κλίνες που συχνά είναι σπασμένες και μη λειτουργικές, οι τουαλέτες και τόσα άλλα, δεν αναπληρώνονται από κανένα χαμόγελο.
Μια άλλη κυβέρνηση, σε μια άλλη πραγματικότητα, θα μπορούσε να έχει χτίσει και επανδρώσει τουλάχιστον τρία καινούργια μεγάλα νοσοκομεία κατά το κρίσιμο διάστημα μεταξύ Μαρτίου και Αυγούστου 2020. Αυτή η κυβέρνηση επέλεξε να αντιμετωπίσει την υπαρκτή, απτή, υλική υγειονομική κρίση επικοινωνιακά και μόνον. Επέλεξε να κρύψει τα προβλήματα κάτω από το χαλί και τους ασθενείς πίσω από κλειστές πόρτες. Για λόγους οικονομίας κειμένου δεν θα γίνει εδώ αναφορά στους υπόλοιπους τομείς (επιδημιολογική επιτήρηση και πρόληψη σε χώρους εργασίας, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, εμβολιαστική πολιτική, άνοιγμα τουρισμού και παραπλανητικά κοινωνικά μηνύματα κλπ). Θα πρέπει όμως να γίνει αναφορά στη βάσανο και την αγωνία ασθενών και οικογενειών (συχνά σε καραντίνα) από τις μετακινήσεις από το κύριο νοσοκομείο στο επικουρικό, και πάλι στο κύριο αν υπάρξει επιδείνωση κοκ. Στη βάσανο από την έλλειψη επισκεπτηρίου.
Δεν ξεχνιέται η εικόνα των διασωληνωμένων ασθενών σε κοινούς θαλάμους χωρίς την ανάλογη φροντίδα
Η έλλειψη κλινών ΜΕΘ την ώρα της ανάγκης ήταν και είναι καταδικαστική για τους πάσχοντες και τις οικογένειες και ακραία βασανιστική για τους θεράποντες. Δεν ξεχνιέται η εικόνα των διασωληνωμένων ασθενών σε κοινούς θαλάμους χωρίς την ανάλογη φροντίδα, να περιμένουν κλίνη ΜΕΘ επί ώρες και ημέρες, με τον κίνδυνο θανάτου να αυξάνεται εκθετικά όσο περνάει η ώρα. Όχι μόνο δεν ξεχνιέται, αλλά αφιερώνεται εξαιρετικά σε αρνητές και αντιεμβολιαστές η εικόνα γιατρών και νοσηλευτριών να κλαίνε με απελπισία πάνω από το κρεβάτι σαραντάχρονου εργάτη που διασωληνώθηκε επειδή αλλιώς θα πέθαινε, ενώ ξέραμε ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη κλίνη ΜΕΘ στο λεκανοπέδιο. Η γυναίκα του νοσηλευόμενη σε άλλο νοσοκομείο και τα δύο παιδιά του, 12 και 5 χρονών μόνα στο σπίτι, σε καραντίνα. Ο συγκεκριμένος σώθηκε τελικά, αλλά το μυαλό όσων δούλεψαν «στα Covid» δεν μπορεί να ξεκολλήσει από αυτές τις εικόνες, ούτε ξεχνιούνται αυτοί που χάθηκαν ενώ ίσως μπορούσαν να σωθούν.
Η κορύφωση των επιδημικών κυμάτων και η αντίστοιχη μακροχρόνια «πίεση» όπως ευπρεπώς ονομάζεται από τους τεχνικούς της εξουσίας και τα παπαγαλάκια τους έχουν δημιουργήσει κατάσταση σοβαρού μετατραυματικού στρες σε μεγάλο κομμάτι υγειονομικών. Ο Σεπτέμβρης του 2021 ξεκινάει με τους χειρότερους οιωνούς. Νέο επιδημικό κύμα που σε πείσμα των αντιλήψεων «είναι μια απλή γρίπη και δεν εμφανίζεται το καλοκαίρι» ξεκίνησε τον Αύγουστο. Με ακριβώς τους ίδιους, λίγους για τις ανάγκες, συχνά ακατάλληλους χώρους νοσηλείας. Με λιγότερους και εξαιρετικά κουρασμένους υγειονομικούς. Με το 10% περίπου να φεύγει με αναστολή εργασίας, όχι επειδή δεν δούλεψε και δεν συμμετείχε στη μάχη των χαρακωμάτων, αλλά επειδή δεν εμβολιάστηκε ακόμη. Καλούνται οι συνάδελφοι αυτοί να γίνουν αποδιοπομπαίοι τράγοι για την αποτυχία του συνολικού εμβολιαστικού προγράμματος της κυβέρνησης. Η οποία θα έπρεπε να γνωρίζει ότι οι αντιφάσεις, τα παιχνίδια επικοινωνίας, ο ανορθολογισμός που η ίδια και οι περίφημοι «ειδικοί» της εκπέμπουν, έχουν μοιραίο κοινωνικό αντίκτυπο.
Η προπαγάνδα της κυβέρνησης υποβαθμίζει και απαξιώνει τον αγώνα που δίνεται στα δημόσια νοσοκομεία. Συμπυκνώνεται στην εξίσωση εμβόλιο-σωτηρία και παραβλέπει κάθε λογική πρόληψης και αντιμετώπισης της πανδημίας. Δεν έχει ληφθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο αναβάθμισης, βελτίωσης, στελέχωσης του ΕΣΥ, όλους αυτούς τους μήνες. Ο νέος υπουργός Υγείας, μεταξύ άλλων χαρακτηριστικών του που όλοι γνωρίζουμε, είναι υπέρμαχος των ΣΔΙΤ και των ιδιωτικοποιήσεων και αυτό έρχεται να ολοκληρώσει. Διότι, ακόμη και μετά αυτή την εκατόμβη, η κυβέρνηση επιμένει να είναι προσκολλημένη εμμονικά σε όλα τα προεξαγγελθέντα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα.
Ήρθε η ώρα που, ακόμη και με καθυστέρηση, θα πρέπει να συγκροτηθεί ένα δυναμικό, πλατύ και πολύμορφο κίνημα που να διεκδικεί το αγαθό της υγείας στην ολότητά του και την αντιμετώπιση της πανδημίας
Τι πρέπει να γίνει; Ήρθε η ώρα που, ακόμη και με καθυστέρηση, θα πρέπει να συγκροτηθεί ένα δυναμικό, πλατύ και πολύμορφο κίνημα που να διεκδικεί το αγαθό της υγείας στην ολότητά του. Από την δημιουργία δημόσιων χώρων πρασίνου, μέχρι την βελτίωση των συνθηκών στέγασης και σίτισης των λαϊκών οικογενειών και την δημιουργία κατάλληλων συνθηκών στα ΜΜΜ και στους χώρους εργασίας και παιδείας.
Για την περίπτωση του Covid 19 και της διαφύλαξης της δημόσιας υγείας είναι αναγκαία τα παραπάνω, όσο είναι χρήσιμος (αλλά δεν αρκεί) ο εμβολιασμός. Χρειάζεται σοβαρή ενημέρωση για τα εμβόλια και πρόσβαση σε αυτά όλων των κατοίκων της χώρας, με χαρτιά και ΑΜΚΑ ή χωρίς. Χρειάζεται απαίτηση για εκτεταμένο δημόσιο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Χρειάζεται απαίτηση για πλήρως στελεχωμένους νοσοκομειακούς χώρους περίθαλψης αξιοπρεπείς, ευάερους και ευήλιους, με πρόσβαση των ασθενών τόσο στα απλά καθημερινά αγαθά όπως το νερό, τα μαξιλάρια και η ανθρώπινη φροντίδα, όσο και στις υψηλές τεχνολογίες και όλα τα διαθέσιμα φάρμακα. Χρειάζεται επάρκεια σε πλήρως στελεχωμένες κλίνες ΜΕΘ. Χρειάζονται δημόσιες δομές μετα-νοσοκομειακής αποκατάστασης. Χρειάζεται στήριξη στον τρέχοντα αγώνα των υγειονομικών. Δεν μας περισσεύει κανείς!
Πρακτικά, χρειάζεται ανατροπή της υπάρχουσας κατάστασης και αλλαγή κοινωνικού παραδείγματος